De Japanner Koichi Itagaki heeft op 19,7273 mei 2023 een supernova ontdekt van magnitude 14,9 (ongefilterd) in het sterrenstelsel M101. Dit spiraalstelsel, waar we van boven op kijken, staat op een afstand van 21 miljoen lichtjaar in het sterrenbeeld Grote Beer. Daarmee is de supernova vanuit Nederland goed waarneembaar. SN 2023ixf is de vijfde supernova die in dit sterrenbeeld is waargenomen. Eerder verschenen SN 1909A (maximale helderheid +12,1), SN 1951H (maximale helderheid +17,5), SN 1970G (maximale helderheid +11,5) en SN 2011fe (maximale helderheid +9,9). SN 2023ixf staat op de volgende positie:
R.K.: 14h 03m 38,58s (2000,0)
Decl: +54° 18' 42,1" (2000,0)

(Bron: Wikipedia)

D. Perley et al. heeft op 19,9332 mei 2023 met de SPRAT (SPectrograph for the Rapid Acquisition of Transients) instrument op de Liverpool Telescope een spectrum van SN 2023ixf opgenomen. Daaruit volgt dat het een type II supernova is: een implosie gevolgd door een explosie van een zware ster. Met de Spitzer ruimtetescoop is een mogelijke voorloper van SN 2023ixf gevonden. Het betreft een niet-variabele infraroodbron van magnitude 17,6 (3,6 µm) en 17,2 (4,5 µm), die tussen 2004 en 2019 met de Spitzer is gedetecteerd. De absolute infraroodmagnitude bedraagt -11,4 (3,6 µm) en -11,8 (4,5 µm), hetgeen helderder is dan verwacht mag worden voor een rode superreus voorloper (-9,3 bij 3,6 µm en -9,6 bij 4,5 µm). Dit wordt verklaard door de aanname dat de rode superreus een aantal jaren voor de uitbarsting een stofwolk heeft uitgestoten die de ster omhult. Die stofwolk zorgt voor de extra infraroodstraling. Dit is eerder gezien bij SN 2017eaw.

Op 18,4286 mei 2023 was de supernova volgens het ATLAS team nog niet te zien (grensmagnitude 20,5). De eerste positieve waarneming (pre-discovery) werd op 19,0229 mei 2023 verricht door B. Ostermeyer. Toen had de supernova een helderheid van magnitude 17,3. Na de ontdekking verhelderde de supernova snel en is nu binnen het bereik van kleine instrumenten. De Nederlandse waarnemer Guus Gilein schatte de supernova op 21,884 mei 2023 op magnitude 11,8. SN 2023ixf mag elke heldere nacht worden waargenomen.

(Bron: AAVSO)

Bronnen: