Nova Herculis 2021
Op 12,537 juni 2021 ontdekte de Japanner Seiji Ueda een nova in sterrenbeeld Hercules. Voor zijn ontdekking gebruikte hij een Canon EOS 6D digitale spiegelreflexcamera voorzien van een 200 mm f/3,2 lens, met een belichtingstijd van 6 s. De nova had bij ontdekking een helderheid van magnitude 8,4 (ongefilterd). Inmiddels is de nova verhelderd tot de zesde grootte. Op zijn opnamen van 10,5 juni 2021 was nog niks op deze positie te zien, bij een grensmagnitude van 13,0 (ongefilterd).
ASAS-SN heeft de nova op 12,192 juni 2021 vastgelegd als een object van magnitude 16,3g. Daarvoor heeft ASAS-SN niks op deze positie vastgelegd.
De positie van de nova is:
R.K.: 18h 57m 30,95s (2000,0)
Decl: +16 53’ 39,6” (2000,0)
De Duitser Patrick Schmeer heeft een mogelijke voorloper van de nova gevonden. Het betreft de ster Gaia 4514092717838547584 (19,95G) / Pan-STARRS1 PSO J185730.981+165339.527 (20,48g).
Het team van U. Munari heeft op 12,84 juni 2021 met de 0,84-m Varese telescoop een hoge resolutie spectrum en op 12,85 juni 2021 met de 1,22-m Asiago telescoop een lage resolutie spectrum van het object opgenomen. De spectra tonen een blauw object, met hele opvallende blauwverschoven (3100 km/s) brede absorptielijnen bij Ha, Hb en Hg. Verder is er een zwakke emissielijn van Ha te zien (2100 km/s). Vergelijkbare brede en blauwverschoven adsorptielijnen (2700 km/s) zijn te zien voor HeI. Het spectrum komt overeen met een nova met een opvallend hoge snelheid.
In het spectrum zijn de nodige interstellaire absorptielijnen te zien. Deze wijzen op een interstellaire verroding van E(B-V)=0,55.
In de Fermi-LAT satelliet gegevens van 12 juni is een onbekende gammabron gevonden op de positie van de nova.
Bronnen:
CBAT "Transient Object Followup Reports"
ATEL #14704, Spectroscopic classification of TCP J18573095+1653396 as a nova bordering naked-eye brightness, U. Munari et al., 12 juni 2021
ATEL #14705, Fermi-LAT Detection of TCP J18573095+1653396 (=Nova Her 2021), Kwan-Lok Li, 13 juni 2021
Nova Sagittarii 2021
De Japanner Hideo Nishimura ontdekte op 25,7609 maart 2021 een nova van magnitude 10,8 (ongefilterd) in sterrenbeeld Boogschutter. Voor zijn ontdekking gebruikte hij een Canon EOS 6D digitale camera voorzien van een 200-mm f/3,2 lens. Op zijn opnames van 23,778 maart 2021 was er op deze positie niets te zien (grensmagnitude 15).
De nova staat op de volgende positie:
R.K.: 18h 49m 05,21s (2000,0)
Decl: -19° 02’ 05,4” (2000,0)
Daarmee is de nova vanuit Nederland waarneembaar, kort voor het aanbreken van de dag laag in het zuidzuidoosten.
De ontdekking is op 25,8034 maart 2021 onafhankelijk bevestigd door de Japanner Yuji Nakamura. Op zijn opnamen, genomen met een CCD camera voorzien van 135-mm f/4,0 lens, is de nova te zien als een object van magnitude 11,2 (ongefilterd).
De All-Sky Automated Survey for Supernovae (ASAS-SN) heeft op 25,29 maart 2021 deze nova (ASASSN-21eh) ook al vastgelegd, als een object van magnitude 11,9 (g-band). Op 23,31 maart 2021 was er op deze positie nog niets te zien bij een grensmagnitude van 18,1 (g-band). ASAS-SN heeft op deze positie nog nooit eerder een object gevonden.
De Duitser Patrick Schmeer heeft inde Gaia catalogus een mogelijke voorloper van deze nova gevonden. Het betreft de ster Gaia EDR3 4086385340323308544 = VHS J184905.06-190204.3 van magnitude 19,98 (g-band), 19,53 (r-band) en 19,36 (i-band).
Inmiddels is de nova classificatie ook spectroscopisch bevestigd. Het team van Mudit K. Srivastava heeft op 26,98 maart 2021 met de Mount Abu Faint Object Spectrograph and Camera - Pathfinder (MFOSC-P) instrument op de PRL 1,2-m Mount Abu Telescoop een spectrum van de nova opgenomen. Uit dat spectrum volgt dat ASASSN-21eh een klassieke Fe II nova is, die waarschijnlijk nog niet haar maximale helderheid heeft bereikt. Verder volgt uit het spectrum dat de nova slechts minimaal verrood is door interstellair stof.
Ook het team van U. Munari heeft een spectrum van deze nova opgenomen, op 27,179 maart 2021. Daarvoor gebruikten ze een 50-cm telescoop van de ANS Collaboration in Stroncone (Italië). Zij bevestigen de nova classificatie en de lage interstellaire verroding.De fotometrie van U. Munari et al. suggereert dat de nova is ontdekt tijdens een zogenaamde ‘pre-maximum halt’ en dat die inmiddels doorstaat naar maximale helderheid. Momenteel is ASASSN-21eh een object van de tiende grootte.
Probeer eens een keer vroeg op te staan en deze nova te schatten. Gebruik daarvoor bijgaande opzoekkaart met vergelijkingssterren. De ster van magnitude 5,2 aan de onderkant van de kaart is de ster 29 Sagittarii.
Bronnen:
ATEL #14487, Optical Spectroscopy of Transient TCP J18490521-1902054: A classical nova of the Fe II class in an early outburst phase, Mudit K. Srivastava et al., 27 maart 2021
ATEL #14488, Spectroscopic classification and BVRI photometry of ASASSN-21eh as a classical nova, U. Munari et al., 27 maart 2021
Nova Perseï 2020
De Japanner Seiji Ueda en de Russen Stanislav Korotkiy, Kirill Sokolovsky en Olga Smolyankina hebben onafhankelijk van elkaar een nova ontdekt in het sterrenbeeld Perseus.
Seiji Ueda ontdekte de nova op 25,807 november als een object van magnitude 10,6 (ongefilterd) met een Canon EOS 6D digitale camera voorzien van een f/3,2 200-mm lens. Korotkiy et al. ontdekte de nova op 25,8438 november als een object van magnitude 10,6 ± 0,1 (ongefilterd) met een ST8300M CCD-camera voorzien van een f/2,0 135-mm telelens
De nova staat op de volgende positie:
R.K.: 04h 29m 18,85s (2000,0)
Decl: +43° 54’ 23,0” (2000,0)
Op 26,05 november heeft het team van U. Munari et al. een spectrum van de nova opgenomen. Daarvoor gebruikten ze een 25-cm telescoop voorzien van een Alpy600 spectrograaf. Uit dit spectrum volgt dat nova Perseï een galactische nova is nabij maximum. Uit het spectrum is af te leiden dat de nova nauwelijks interstellaire verroding vertoont. Er zit dus weinig stof in de zichtlijn tussen de nova en de aarde. De spectra die U. Munari et al. op 26,813 en 27,703 november met de 0,84-m Varese telescoop en op 27,004 en 27,715 november met de 1,22-m Asiago telescoop heeft opgenomen laten zien dat de nova aan het evolueren is en geclassificeerd kan worden als een FeII nova.
Nova Perseï 2020 was op 25,365 november nog niet waarneembaar. Volgens de ASAS-SN Sky Patrol was de voorloper op dat moment zwakker dan magnitude 16,8 (g-band). Seiji Ueda heeft een mogelijke voorloper van de nova gevonden. Het betreft de ster USNO-B1.0 1339-0102783 (magnitude 19,1).
De nova is voor Nederlandse waarnemers goed waarneembaar, als een object van de achtste grootte. De dubbelster linksonder op de kaart is de dubbelster 57 Perseï.
Bronnen:
Alert Notice 726, Nova in Perseus: N Per 2020 = TCP J04291884+4354232 = TCP J04291888+4354233, 27 november 2020
ATel #14224, Classification of TCP J04291884+4354232 as a classical nova, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. al., 26 november 2020
ATel #14229, Rapid evolution of Nova Per 2020 on the rise toward optical maximum, 27 november 2020
Nova Cassiopeiae 2021 = V1405 Cassiopeiae
De Japanner Yuji Nakamura heeft op 18,4236 maart 2021 een nova van magnitude 9,6 (ongefilterd) ontdekt in sterrenbeeld Cassiopeia. Voor zijn ontdekking gebruikte hij een CCD camera voorzien van een 135-mm F4,0 telelens. Op 14.4253 maart 2021 was op deze positie nog niets te zien (grensmagnitude 13,0). De nova staat op de volgende positie:
R.K. 23h 24m 47,73s (2000,0)
Decl. +61° 11’ 14,8” (2000,0)
Opvallend genoeg komt de positie van V1405 Cas overeen met die van EW bedekkingsveranderlijke CzeV3217 (Gaia EDR3 2015451512907540480).
De Japanner Hiroyuki Maehara et al. heeft op 18,820 maart 2021 met de KOOLS-IFU spectrograaf op de 3,8-m Seimei telescoop van Okayama Observatory (Kyoto University, Japan) een spectrum van de nova opgenomen. Daaruit volgt dat V1405 Cas een klassieke nova is. Deze bevinding is bevestigd door een spectrum opgenomen door O. Ohshima op de Ohshima Observatory.
Inmiddels is V1405 Cas flink helderder geworden en is het een object van magnitude 7,5 à 8. De nova staat helaas ongunstig aan de hemel. Ze is alleen aan het begin en eind van de nacht waarneembaar.
Bronnen:
AAVSO Alert Notice 735, Nova in Cassiopeia: N Cas 2021 = PNV J23244760+6111140 = CzeV3217, 19 maart 2021
ATel #14471, Spectroscopic classification of PNV J23244760+6111140 as a classical nova, Hiroyuki Maehara et al., 18 maart 2021
ATel #14472, Spectroscopic Classification of PNV J23244760+6111140 as a classical nova (further reports), Kenta Taguchi et al., 19 maart 2021
ATel #14476, Echelle spectroscopy and BVRI photometry of the rapidly evolving PNV J23244760+6111140, U. Munari et al., 19 maart 2021
ATEL #14478, Follow-up Observations of the Nova V1405 Cas = Nova Cas 2021 = PNV J23244760+6111140: Spectra Changed to He/N-type in One Day, Kenta Taguchi et al., 20 maart 2021
Nova Cassiopeiae 2020
De Russen Stanislav Korotkiy en Kirill Sokolovsky hebben op 27,9302 juli 2020 een nova van magnitude 12,9V ontdekt in sterrenbeeld Cassiopeia. Voor hun ontdekking gebruikten ze een SBIG ST-8300M CCD camera voorzien van een 135-mm f/2,0 telelens.
De nova bevindt zich op de volgende positie:
R.K.: 00h 11m 42,96s (2000,0)
Decl: +66° 11’ 20,8” (2000,0)
De FRAM-ORM grootbeeldcamera (G4-16000 CCD camera op een 135-mm f/2,0 telelens) heeft het sterveld van de nova regelmatig gefotografeerd. Op de opname van 26,10104 juli was de nova nog niet te zien, op de volgende opname van 27,23087 juli was de nova te zien als een object van magnitude 13,15V. Het lijkt er dus op dat de ontdekkers de nova kort na de uitbarsting hebben gevonden.
Korotkiy heeft de voorloper van nova Cas 2020 gevonden Het is de ster PS1 ID=187420029290157666 van magnitude 21,3I.
Het team van K. Sokolvsky hebben op 29,025 juli met de Transient Double-beam Spectrograh op de 2,5-m telescoop op de Caucasian Mountain Observatory van het Sternberg Astronomical Institute een spectrum van de nova opgenomen. Volgens dit spectrum is het object een klassieke FeII nova nabij maximum. Volgens dit spectrum wordt materie uitgestoten met een snelheid van 850±100 km/s.
Het team van U. Munari heeft op 29,960 juli met de 1,22-m Asiago telescoop een nieuw spectrum van de nova opgenomen. Uit hun spectrum volgt dat de nova door interstellaire extinctie sterk verrood is.
Volgens het team van S. Shore heeft het spectrum van de nova tussen 30,7 juli en 11,9 augustus een enorme evolutie ondergaan, met nieuw verschijnende spectraallijnen en bestaande spectraallijnen die P-Cygni profielen gaan vertonen.
De Swift Röntgensatelliet is op 2,888 augustus op nova Cas 2020 gericht, maar de nova kon op Röntgengolflengten niet worden gedetecteerd.
De nova is in de loop van de weken gestaag helderder geworden en piekte op 11 augustus rond de elfde grootte. Inmiddels is de nova een magnitude zwakker, maar nog wel binnen het bereik van visuele waarnemers. Waag eens een poging deze nova waar te nemen.
Bronnen:
Alert Notice 715, N Cas 2020 = TCP J00114297+6611190, 13 augustus 2020
ATel #13903, Spectroscopic classification of TCP J00114297+6611190 as classical nova, K. Sokolovsky et a;., 29 juli 2020
ATel #13904, FRAM-ORM pre-discovery photometry of the Galactic nova TCP J00114297+6611190, K. Sokolovsky, 29 juli 2020
ATel #13905, Photometry and spectroscopy of Nova Cas 2020 (TCP J00114297 +6611190), U. Munari et al., 30 juli 2020
ATel #13919, Swift observation of Nova Cassiopeiae 2020 = TCP J00114297 +6611190 before peak optical brightness, K. Sokolovsky et al., 6 augustus 2020
ATel #13939, Optical spectroscopic monitoring of Nova Cas 2020 = TCP J00114297+6611190, S.N. Shore et al., 12 augustus 2020